جام جهانی، جنگ ایرانی!

 آریا   رهنورد

صعود به جام جهانی، یک موفقیت برای فوتبال ایران به حساب می‌آید اما این موفقیت همیشه به مسائل عجیب و غریبی گره خورده است. می‌توان گفت که ایران در هیچ مقطعی بدون دردسر، اختلاف و حاشیه راهی رقابت‌های جام جهانی نشده است. این موقعیت بیشتر از ارتقا دادن فوتبال ایران، این فوتبال را در حواشی غرق کرده و فضایی دوقطبی در اطراف تیم به وجود آورده است. قاعدتا باید همه از موقعیت جذابی مثل جام جهانی لذت ببرند اما این اتفاق در ایران به جنگ‌های بزرگ داخلی گره خورده است.

جام جهانی 98

ایوویچ، سرمربی وقت تیم ملی بعد از شکست در یک دیدار پرحرف و حدیث دوستانه برابر رم از کار برکنار شد. مسابقه‌ای که هنوز بعضی‌ها آن را یک توطئه دسته‌جمعی علیه آن مربی می‌دانند. ایران در نهایت با هدایت جلال طالبی راهی رقابت‌های جام جهانی شد. خیلی‌ها اعتقاد داشتند که با توجه به قرار گرفتن در گروه مشترک با آمریکا، سرمربی تیم ملی در این رقابت‌ها باید ایرانی باشد. با این حال خیلی از بازیکن‌های تیم موافق حضور طالبی نبودند و او را به لحاظ فنی در سطح تیم ملی نمی‌دانستند. نفراتی مثل خداداد عزیزی این اعتراض را حتی در طول جام نیز به نمایش گذاشتند. بدون تردید با یک مربی بزرگ، آن نسل شانس زیادی برای رسیدن به دور حذفی جام جهانی داشت. ایران روبه‌روی یوگسلاوی فوتبال بسیار خوبی بازی کرد و مقابل آلمان نیز عملکرد قابل قبولی داشت؛ با این وجود تنها برد تیم ملی در آن جام برابر آمریکا به دست آمد. چنددستگی در تیم ملی با هدایت طالبی، خودش را در جام ملت‌های 2000 نشان داد. تیمی که در جام جهانی درخشیده بود، در جام ملت‌های لبنان به شدت به مشکلات اردویی برخورد کرد و خیلی زود از تورنمنت کنار رفت. رابطه بد بین بازیکن‌ها اجازه نداد آن تیم پرستاره در لبنان نتیجه بگیرد.

جام جهانی 2006

«توی چشم‌هایم نگاه می‌کردند و پاس نمی‌دادند!». این جمله علی دایی به اندازه رکوردهای ملی این چهره شهرت پیدا کرده است. مقصود شهریار از این جمله، برخی همبازی‌ها در تیم ملی سال 2006 هستند. ایران با ستاره‌های زیادی راهی جام جهانی شد و همه انتظار داشتند این تیم یکی از شگفتی‌سازهای تورنمنت لقب بگیرد. ایران قبل از آن جام در بهترین رده تمام تاریخش در رنکینگ فیفا قرار داشت اما مشکلات آشکار درون اردویی، شانس موفقیت را از آن تیم گرفت. در تیم برانکو دو دسته بازیکن وجود داشتند. دوستان علی دایی و ستاره‌هایی که اصلا رابطه خوبی با این مربی نداشتند. این چنددستگی به شکل وحشتناکی خودش را در تیم ملی نشان داد. ایران روبه‌روی مکزیک به سختی شکست خورد و در نبرد دوم با پرتغال نیز خیلی زود از جام کنار رفت. آن تیم حتی نتوانست آنگولا را نیز شکست بدهد. جالب اینکه مدتی بعد علی دایی خودش سرمربی تیم ملی شد و خیلی از مخالفان سابقش را دیگر به این تیم دعوت نکرد!

جام جهانی 2014

قبل از سرنوشت‌سازترین نبردهای ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی 2014، مهدی رحمتی و کارلوس کی‌روش به بن‌بست رسیدند. شکست خانگی روبه‌روی ازبکستان با خروج بد رحمتی از دروازه، کاری کرد که رابطه این دو نفر تا مرز نابودی برود. بلافاصله سیدمهدی اعلام کرد که برای مدتی از تیم ملی می‌رود اما این انتظار دیگر به پایان نرسید و او هرگز به تیم ملی برنگشت. رحمتی در آن مقطع با اختلاف بهترین گلر فوتبال ایران بود اما دوران فوتبال این سنگربان بدون حتی یک حضور در جام جهانی به پایان رسید. اختلاف بین او و سرمربی پرتغالی، برای مدت زیادی استقلالی‌ها را علیه این مربی شوراند اما در نهایت خیلی‌ها باور داشتند که کارلوس تصمیم درستی گرفته است. حاشیه بعدی برای تیم زمانی ایجاد شد که کی‌روش، خلعتبری را درست قبل از رقابت‌های جام جهانی از فهرست نهایی خط زد. بازیکنی که یکی از بهترین‌های ایران در مقدماتی جام جهانی بود، به همین سادگی شانس حضور در جام را از دست داد.

جام جهانی 2018

اوج تنش‌ها و درگیری‌ها در اطراف تیم ملی در جام جهانی 2018 شکل گرفت. مدتی قبل از شروع جام، کی‌روش گروهی از بازیکنان پرسپولیس را برای چند روز از تیم ملی خط زد. او قبل از شروع جام هم در یک تصمیم باورنکردنی، سیدجلال حسینی را از تیم ملی کنار گذاشت تا انتقادها علیه خودش را پررنگ‌تر کند. کی‌روش که آن روزها با برانکو زاویه شدیدی داشت، با این کار فضای دوقطبی فوتبال ایران را پررنگ‌تر کرد. شاید اگر آن فضا شکل نمی‌گرفت، این مربی می‌توانست در موقعیت فعلی به تیم برگردد اما فضایی که در اطراف او وجود داشت عملا جلوی این اتفاق را گرفت. کی‌روش حتی به محض برگزاری سومین مسابقه در جام جهانی، به سرعت تنش‌ها را با انتقاد مستقیم از برانکو به تیم برگرداند و اصلا اجازه نداد هواداران تیم ملی از نمایش‌های خوب ایران در این جام لذت ببرند.