تابستان که تمام می‌شود دغدغه شش ماه دوم سال را دارند. باید با سوز سرما سر کنند و سختی کار را به جان بخرند تا کار را پیش‌ ببرند. چرخ زندگی آنها به سختی می‌چرخد، نه بیمه دارند و نه دستمزد عادلانه می‌گیرند. سفره زندگی‌ کارگران فصلی به شرایط آب و هوایی گره خورده ولی برای بقای سفره‌های خودشان و مردم تلاش می‌کنند. با وجود آنکه کمتر سخن از آنها به میان می‌آید اما نقش حیاتی و مهمی در تأمین نیازهای اقتصادی کشور و مایحتاج مردم دارند.

به‌رغم آنکه کارشناسان تاکید دارند که وجود مشاغل فصلی بخشی از مشکل بیکاری در کشور را برطرف می‌کند اما ناپایداری این دسته مشاغل و محدود شدن آنها به فصول خاصی از سال موجب بروز مشکلات دیگری برای کارگران فصلی و شاغلان فعالیت‌های موقت ایجاد می‌کند. کسب و کارهای فصلی به فعالیت‌هایی نظیر ماهیگیری، صیادی، کشاورزی، برنج‌کوبی، پنبه پاک‌کنی و کار در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی گفته می‌شود که بنا به ماهیت خود در مقطعی مشخص و معین از سال انجام می‌شود و کسانی که به کار در چنین فعالیت‌هایی مشغولند را کارگر فصلی می‌گویند.

بیشترین تعداد کارگران فصلی در مشاغل مربوط به حوزه کشاورزی و ساختمانی مشغول کار هستند. آنها به طور معمول در ۶ ماهه اول سال که فصل صید، ساخت و ساز و تولید و برداشت محصول است کار می‌کنند و با پایان یافتن آن دست از کار می‌کشند و عملا بیکار می‌شوند.

در حال حاضر قالیشویی‌ها، خشکشویی‌ها، قهوه‌خانه‌ها، باغداری، کشاورزی، هتلداری، عایق‌کاری پشت‌بام‌ها و استخرها و پیست‌های اسکی در زمره مشاغل فصلی قرار دارند و تغییرات آب و هوایی رونق خاصی به آنها می‌دهد. کارگران فصلی ممکن است شامل افراد محلی، مهاجران یا حتی دانشجویانی باشند که به دنبال درآمد موقت یا شغل پاره‌وقت هستند.

«حمید حاج‌اسماعیلی» فعال حوزه کار در گفت‌وگو با ایسنا، وجود کارگران فصلی را یکی از ارکان حیاتی اقتصاد دانسته و می‌گوید: بسیاری از کارگران فصلی در بخش‌های خدماتی، گردشگری، کشاورزی و ساختمانی مشغول کار هستند و همانند دیگر کارگران از حقوق و مزایای قانونی برخوردارند. متاسفانه در گذشته بسیاری از کارگران فصلی بدون قرارداد و بیمه به خدمت گرفته می‌شدند و هنوز هم این قشر از امنیت شغلی مناسب برخوردار نیستند در حالی‌که در قانون کار صراحتا اعلام شده که همه کارگران ازجمله فصلی باید حقوق و مزایای قانونی دریافت کنند. براساس ماده ۷ قانون کار، مشاغل فصلی به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که در بخشی از سال و به دلایل طبیعی، اقتصادی یا شرایط کاری انجام می‌گیرند. این نوع کارها در سایر فصول سال تعطیل یا غیرقابل انجام هستند مثل برداشت محصول، کار در کارخانه‌های تولید رب و قند و مشاغل مرتبط با گردشگری و در مشاغل فصلی انواع قراردادهای کار اعم از موقت، دائم و معین منعقد می‌شود و نوع قرارداد کار هیچ ارتباطی با فصلی بودن یا نبودن کار ندارد. کارفرما موظف است در قرارداد کارگر فصلی، شرایط کار، مدت قرارداد و جزئیات حقوق و مزایا را به صورت شفاف 

ذکر کند.

وی ادامه داد: کارگران فصلی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند و باید در مدت اشتغال بیمه شوند. سابقه بیمه این نوع کارگران براساس روزهای کاری ثبت می‌شود و اگر کارگر در فصل‌های مختلف برای یک کارفرما کار کند، سوابق بیمه‌ای او تجمیع می‌شود. در بحث پرداخت پاداش و عیدی هم معمولا براساس تعداد روزهای کار، عیدی و پاداش کارگر فصلی محاسبه می‌شود. کارگران فصلی حق دارند در زمان کار خود از مرخصی‌ استحقاقی استفاده کنند و در قانون حمایت‌های لازم برای‌ آنها دیده شده است.