یورش به رفح در میانه انبوهی از هشدارهای جهانی؟!

فرشاد گلزاری

هفته گذشته بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده بودند که مذاکرات میان طرفین درگیر در جنگ غزه قرار است به زودی خروجی مثبت خود را نمایان کند و بر همین اساس در سه جناح اعم از پاریس، قاهره و دوحه مذاکراتی به موازات یکدیگر با حضور مقامات سیاسی و امنیتی اسرائیل، آمریکا، قطر، مصر و برخی مقامات حماس جریان داشت که البته خروجی مثبتی از آن بیرون نیامد. بر اساس اعلام برخی منابع، پیشنهادهای حماس توسط اسرائیل رد شده است؛ چراکه این جریان اعلام کرده بود برای تحقق آتش‌بس باید جنگ در غزه پایان یابد و نقشه راه مشخصی برای مدیریت غزه و همچنین کنترل تجاوزات اسرائیل در دستور کار قرار گیرد. البته شروط دیگری هم مطرح شده بود ولی در نهایت تمامی این شروط از سوی اسرائیل رد شد. با این اتفاق بسیاری از ناظران بین‌المللی معتقد بودند که به هر نحو، پرونده غزه وارد یک دوران «انجماد سیاسی» خواهد شد و برخی دیگر هم اعتقاد داشتند که در محوریت میدانی هم این انجماد تاحدودی تشدید می‌شود. عده‌ای دیگر بر این عقیده بودند که اسرائیل بدون شک به دلیل اینکه در روند برقراری آتش‌بس کارشکنی کرده، مایل است تا با ایجاد یک بلاتکلیفی در پرونده غزه اوضاع و احوال دیگری را رقم بزند که حتی این طیف به احتمال شروع جنگ در جبهه شمالی و رویارویی تل‌آویو با حزب‌الله لبنان اشاره کردند اما اوضاع و احوال به گونه‌ای دیگر پیش رفت. از حدود چهار روز پیش حملات اسرائیل به غزه وارد فاز جدیدی شد که تاحدودی یک روال عادی و تکراری قلمداد می‌شود؛ چراکه با گذشته 128 روز از جنگ حماس و اسرائیل، دو طرف همچنان در تبادل آتش به سر می‌برند. آنچه به این حملات یکباره حالت انفجاری داد، حملات اسرائیل به رفح بود که احتمال نمی‌رفت تل‌آویو در شرایط کنونی دست به چنین اقدام رادیکالی بزند. روز جمعه الجزیره به نقل از منابع میدانی خود اعلام کرد که در بحبوحه نزدیک شدن به عملیات زمینی مخرب در رفح که ارتش اسرائیل آماده انجام آن در این شهر مملو از آوارگان در نزدیکی مرز مصر با نوار غزه می‌شود، جنگنده‌های اسرائیل حملات شدیدی را به رفح و خان یونس در جنوب غزه انجام دادند که در نتیجه 28 نفر در این حملات کشته شدند. این حملات صرفاً به یک نوبت ختم نشد بلکه در روز گذشته (یکشنبه) هم با حملاتی که از سوی جنگنده‌های اسرائیل انجام شد دستکم 44 نفر مجدداً در رفح کشته شدند. منابع بهداشتی در نوار غزه این میزان از کشته‌‌ها را در نتیجه بمباران خانه‌ای که آوارگان در شرق رفح در جنوب نوار غزه در آن مستقر هستند، اعلام کردند که مجموع دو حمله نشان می‌دهد «رفح» به هدف جدید حملات گاه و بیگاه اسرائیل تبدیل شده است. 

مقامات قاهره از همتایان غربی خود خواستند به اسرائیل اطلاع دهند که هرگونه اجبار برای کوچ مردم غزه به صحرای سینا واقع در مصر یک تخلف محسوب می‌شود که عملاً توافق با اسرائیل را به حالت تعلیق درمی‌آورد و این خود می‌تواند یک بحران جدید را رقم بزند

تاکید نتانیاهو بر قلع و قمع در میانه هشدارها

عربستان سعودی هم نسبت به عواقب خطرناک حمله اسرائیل به شهر رفح در نوار غزه هشدار داده و اعلام کرده که به دلیل نقض عمدی قوانین بین‌المللی بشردوستانه نیاز فوری به نشست شورای امنیت برای جلوگیری از ایجاد فاجعه انسانی بیش از گذشته حس می‌شود

براساس آخرین آمارها تاکنون و در نتیجه حملات ارتش اسرائیل به غزه یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر آواره شده‌اند و ارتش اسرائیل هم اکنون در حال آماده‌سازی برای حمله زمینی به رفح است و این دقیقاً همان نکته بسیار ترسناکی است که واکنش‌های زیادی را برانگیخته است. در این راستا عصر دیروز (یکشنبه) رسانه‌های عبری گزارش دادند طرح حمله زمینی ارتش اسرائیل به شهر رفح غزه آماده‌ بوده و ارتش تنها منتظر چراغ سبز سطح سیاسی یا همان کابینه امنیتی اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو و شرکای راستگرای آن در این کابینه است. تلویزیون اسرائیل هم گزارش کرد نهاد امنیتی تل‌آویو در حال بررسی گزینه‌هایی برای تخلیه ساکنان شهر رفح است تا شرایط برای انجام عملیات زمینی مهیا شود. نکته‌ای که در این میان باید زیر ذره‌بین قرار بگیرد، اظهارات نتانیاهو درباره تدارک ارتش تحت امرش برای حمله به رفح است. او در گفت‌وگو با شبکه ای.بی.سی نیوز مدعی شد «به نیروهایمان دستور دادیم که قبل از حمله زمینی به رفح برای خارج کردن صدها هزار غیرنظامی از آن منطقه برنامه‌ریزی کنند و گذرگاه امنی برای غیرنظامیان فراهم کردیم که بتوانند منطقه (رفح) را ترک کنند و در این خصوص با آمریکایی‌ها توافق‌نظر داریم». نخست‌وزیر اسرائیل از سوی دیگر اعلام کرد که عدم حمله به شهر رفح به معنای شکست در جنگ و باقی ماندن جنبش حماس در آنجا است. این سخنان نتانیاهو به خوبی نشان می‌دهد که اسرائیل علیرغم آنکه دو هفته فرصت برای تخلیه شهر رفح را مدنظر دارد، اما به هر ترتیب که شده حملات خود علیه رفح را طرح‌ریزی و اجرایی می‌کند. همین مواضع اعتراض مصر را برانگیخته است. در این خصوص روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی در قاهره نوشت مصر تهدید کرده که در صورت عبور فلسطینی‌های غزه از مرز مصر یا انجام عملیات زمینی توسط ارتش اسرائیل در شهر رفح، معاهده صلح با تل‌آویو را به حالت تعلیق در می‌آورد. این روزنامه به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی نوشت مقامات مصری از همتایان غربی خود خواستند به اسرائیل اطلاع دهند که هرگونه اجبار برای کوچ مردم غزه به صحرای سینا واقع در مصر یک تخلف محسوب می‌شود که عملاً توافق با اسرائیل را به حالت تعلیق درمی‌آورد و تبعات بسیاری را برای دو طرف خواهد داشت. از سوی دیگر عربستان سعودی هم نسبت به عواقب خطرناک حمله اسرائیل به شهر رفح در نوار غزه هشدار داده و اعلام کرده که رفح آخرین پناهگاه صد‌ها هزار نفر از ساکنان است که به دلیل تجاوزات ظالمانه اسرائیل مجبور به فرار شده‌اند. ریاض همچنین اعلام کرد که به دلیل نقض عمدی قوانین بین‌المللی بشردوستانه نیاز فوری به نشست شورای امنیت برای جلوگیری از ایجاد فاجعه انسانی اسرائیل بیش از گذشته حس می‌شود. علاوه بر این دو کشور؛ خوزه مانوئل آلبارز، وزیر خارجه اسپانیا در توئیتر خود نوشت که توسعه عملیات به رفح تهدید جدی برای جان بیش از یک میلیون پناهنده فلسطینی خواهد بود و فاجعه انسانی را افزایش خواهد داد و باید با آن مقابله کرد. جورف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم اعلام کرد که هرگونه حمله به غزه می‌تواند یک فاجعه جدید برپا کند. حال باید دید که این بحران با وجود تمام هشدارهای جهانی عملیاتی خواهد شد یا خیر؟