تردید تل‌آویو در موفقیت هجوم زمینی

فرشاد گلزاری

چهارمین روز از جنگ میان اسرائیل و مقاومت فلسطین در حالی سپری شد که در نتیجه بمباران یک ساختمان مسکونی که دفاتر مطبوعاتی در غرب شهر غزه در آن واقع شده بود، پنج شهروند از جمله سه خبرنگار در بامداد دیروز (سه‌شنبه) کشته شدند. خبرنگار الجزیره در غزه جراحات وارده را شدید توصیف کرد و گفت که برخی از چهره‌ها از بین رفته و غیرقابل تشخیص بودند که باعث شد برخی خبرنگاران برای شناسایی اجساد، تصاویری از جلیقه‌های ضد گلوله قربانیان را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنند. تصاویر الجزیره یونیفورم خبرنگاران را آغشته به خون نشان می‌داد و روزنامه‌نگاران در حال گریه برای همکاران خود که در نتیجه حمله اسرائیل به زمین افتاده بودند، دعا می‌کردند. در مقابل گردان‌های القسام، شاخه نظامی حماس اعلام کرد: در پاسخ به هدف قراردادن غیرنظامیان، فرودگاه بن‌گوریون را موشک‌باران کردیم. از سوی دیگر در اثر بمباران‌های اسرائیل و بنا بر اعلام وزارت بهداشت فلسطین تا ظهر دیروز (سه‌شنبه) ۷۷۰ نفر کشته شده‌اند که ۱۴۰ کودک و ۱۰۵ زن  در میان آنها هستند. تعداد زخمی‌ها نیز به 4100 نفر افزایش پیدا کرده است. در این راستا روزنامه هاآرتص خبر داده ۱۰ درصد از ساکنان شهرک‌های صهیونیست‌نشین مجاور غزه در پی درگیری‌های اخیر کشته شده‌اند. اینکه این میزان افزایش پیدا کند یا خیر مشخص نیست اما در این میان آنچه که اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، مساله نوع نگاه‌ها در داخل کابینه اسرائیل است. دولت کنونی اسرائیل شامل احزاب راست مذهبی و ملی‌گرای افراطی است. این احزاب یک برنامه ایدئولوژیک مذهبی مرتبط با یهودی‌سازی بیت‌المقدس، کنترل کامل بر آن، تخریب مسجدالاقصی یا ایجاد تغییرات ماهوی در وضعیت آن را دارند اما باید دانست این برنامه  نشان‌دهنده شعارهای گروه‌های سیاسی و مذهبی منزوی در جامعه اسرائیل نیست، بلکه به برنامه‌ای تبدیل شده که آنها اتخاذ کرده‌اند و دولت بودجه و ابزار آن را تعیین می‌کند.

هراس از شکست نظامی مجدد 

اینکه ادامه افراط‌گرایی قرار است چه بلایی بر سر تل‌آویو بیاورد موضوعی است که همین حالا تبعات آن را به نظاره نشسته‌ایم اما بحث این است که حالا برخی‌ها در درون کابینه امنیتی اسرائیل بر شروع یک عملیات زمینی همه‌جانبه تاکید دارند. این امر مملو از چالش‌های متعدد‌ است؛ نخستین و بارزترین آن‌ها وجود شمار زیادی ‌‌زندانی است که حماس توانست به نوار غزه بیاورد. طبق برآوردهای اولیه شمار اسرا به صدها نفر می‌رسد که کابینه اسرائیل را در معرض خطر بزرگی قرار می‌دهد و ممکن است قادر به توجیه آن نباشد. دومین چالش عملیات زمینی این است که ارتش اسرائیل در مناطق مسکونی شلوغ عمل خواهد کرد و این تلفاتی را در بین غیرنظامیان ایجاد می‌کند که تحمل آن در سطح جامعه بین‌المللی دشوار است و محکومیت ‌‌علیه اسرائیل و شاید ایالات متحده را که حمایت خود را از تل‌آویو اعلام کرده به دنبال دارد. اگرچه عملکرد کیفیِ رزمیِ نشان ‌داده ‌شده توسط حماس در حمله به اماکن نظامی و شهرک‌ها در مجاورت نوار غزه، توسط تصمیم‌گیرندگان نظامی و سیاسی در اسرائیل مورد توجه قرار خواهد گرفت، اما خسارت‌هایی که اخیراً در حملات حماس به اماکن حساس و مهم اسرائیل انجام شد به خوبی نشان می‌دهد که نتانیاهو و عالی‌ترین مقامات امنیتی و نظامی اسرائیل سعی می‌کنند این مولفه‌ها را در چارجوب تحلیلی خود بگنجانند؛ چراکه حماس موفق شد همه طرف‌ها را وادار به بازنگری در محاسبات خود کند. به عبارتی ضربه بزرگی که حماس به اسرائیل وارد کرد، وجهه آن را نزد افکارعمومی بین‌المللی و منطقه‌ای از بین برد. با همه این تفاسیر و با توجه به اینکه اسرائیل به دنبال آن است تا بتواند مسیر رخدادهای میدانی را به نفع خود مهندسی کند باید گفت که در شرایط کنونی اساساً حملات زمینی برای تل‌آویو هزینه‌زا خواهد بود اما احتمال تشدید حملات دریایی و هوایی وجود دارد.